Дыктар Першага канала Беларускага радыё, акцёр і рэжысёр Алег Вінярскі вось ужо 28 гадоў як працуе на радыё. Яго голас пазнаюць не толькі слухачы радыё, ён вядомы і гледачам тэатральных спектакляў. А яшчэ Алег Вінярскі — голас каталіцкага кінафестываля «Magnificat».

Пра сваю працу, стаўленне да прафесіі і агучванне фільмаў на «Магніфікаце» ён распавёў у інтэрв’ю для Catholic.by.

Калі чалавек шкадуе аддаваць унутранае багацце — бедным становiцца і яго голас. Якім бы тэхнiчна ўзброеным ён ні быў — калі ў ім не адчуваецца душы, яго голас гучыць штучна.

Каб голас быў прыемны для вуха, трэба вучыцца правільнаму дыханню, артыкуляцыі і інтанiраванню. Калі чалавек умее прыслухацца да крытыкі і зрабіць правільныя высновы, то з ім можна працаваць. Калі ж чалавек не настроены на тое, каб штосьці ў сабе змяняць, значыць гэта не вучань і перадача ведаў — не для яго.

— Асабістае жыццё творчых людзей часта вельмі імпульсіўнае. Ці часта задумваецеся пра сям’ю Вы?

— Я пра гэта думаў неаднойчы (паўза). Аднак пакуль што маёй «жонкай» была прафесія. А спектаклі, творчыя праекты і дасягненні — маімі «дзецьмi». Я не прыхільнік нейкага такога адасобленага ад людзей існавання — зусім не. Пры ўсіх складаных умовах жыцця я ўсё ж спадзяюся, што ў мяне ўсё наперадзе.

Неістотна, калі гэта адбудзецца, у маладым ці ў сталым узросце. Мне проста хацелася б, каб гэта было — узаемаразуменне, павага і сяброўства. Часта ж назіраю адваротнае. Людзі спрачаюцца наконт прафесій, свайго лідарства ў сям’і…

З іншага боку праца на радыё часта «выпівае» чалавека. Яно любіць верных. Часта людзі застаюцца на ўсё жыццё працаўнікамі радыё, жывучы яго жыццём. Часткова гэта адбілася і на мне.

— Ці слухаеце Вы радыё ў вольны час і на што звяртаеце ўвагу?

— Раней, канешне, слухаў часцей. Першы канал, канал «Культура» і замежнае вяшчанне. Сёння слухаю, каб і пазбегнуць нейкіх памылак, вучыцца самому на прыкладзе іншых.

Калі ж я чую агрэхі, мне хочацца адразу выправіць чалавека. Так, дарэчы, і раблю. Пры сустрэчы з журналістам свае заўвагі выказваю проста ў вочы: пра «падвешаныя» канцоўкі фраз і пра склады, якія, не маючы націску, становяцца чамусьці націскнымі.

Больш за шэсць фільмаў за адзін раз не агучваем, для голасу патрэбны перапынак. Калі ж праца скончана, пачынаецца мантаж фільма: гук далучаюць да карцінкі.

— Атрымліваецца, што падчас запісу гук ідзе асобна ад фільма?

— Глядзець усе фільмы патрабавала б вельмі шмат часу. Звычайна я гляджу толькі пачатак стужкі — першыя дзесяць хвілін. У гэты час стараюся пільна сачыць за тэмпа-рытмам дыктара. І калі тэмпа-рытм зразумелы, я адаптоўваю яго да беларускай мовы.

Стараюся, каб падчас агучвання нічога не знікла. Перакладчыкі, дарэчы, працуюць на славу. Мова перакладу не кніжная, а размоўная і зразумелая. Адзінае, што я часам карэктую, гэта асобныя словы, якія арфаэпічна адрозніваюцца ад свайго пісьмовага варыянту.

Дарэчы, з аб’ёмам і тэмпа-рытмам арыгіналу мы супадаем заўсёды. Вядома, калі фільм мне ўдаецца праглядзець цалкам, праца па агучванні ідзе хутчэй. Але часта я зусім не бачу фільма, і тады даводзіцца абапірацца на вопыт: фільм я агучваю так, як ён на маю думку павінен гучаць. Такая праца патрабуе незвычайнай сканцэнтраванасці.

Цалкам карціну я бачу ўжо толькі на фестывалі, калі сам сяджу ў журы. Часта мне хочацца штосьці ўдасканалiць, але, на жаль, позна (усміхаецца – заўв. аўт.). У цэлым жа я заўсёды даражу рэакцыяй, якую выклікае фільм у глядацкай залы.

— У чым, на Вашу думку, адметнасць фестываля?

— Адна з лепшых якасцяў фестываля — яго беларускамоўнасць. Пры гэтым «Magnificat» — добры прыклад узаемадзеяння розных культур і хрысціянскіх канфесій. Я лічу, што гэта збліжэнне на карысць усім. Мы адчуваем адзін аднаго і становімся бліжэй. Так і павінна быць, бо мы хрысціяне.

Хочацца, каб дакументальнае кіно стала неад’емнай часткай жыцця беларусаў. Не толькі мастацкія фільмы, але і дакументальныя, дзе чалавек бачыць суайчыннікаў, сучаснікаў, якія ў гэты няпросты час паказваюць прыклад таго, як трэба жыць — у згодзе з сабой і сваёй душой.

Гутарыў Ілья Лапато
фота Віталія Палінеўскага