Значэнне і неабходнасць прысутнасці манаскіх супольнасцяў у жыцці лакальнага Касцёла

Мінск, парафія Святога Яна Хрысціцеля, 21 лістапада 2009 г.

1. Вялікае ўчыніў мне Усемагутны!
Глыбокапаважаныя браты і сёстры! Сёння, ва ўспамін Ахвяравання Найсвяцейшай Панны Марыі ў Ерузалемскай святыні, гэтымі словамі рэфрэна рэспансарыйнага псальма мы праслаўляем Багародзіцу. У іх выказана радасць Марыі, якая становіцца і нашай радасцю.

Галоўная думка сённяшняй літургіі — гэта ахвяраванне Марыі на выключнае служэнне Богу. Прыкладам Марыі павінны ісці ўсе людзі. Кожнага чалавека Бог паклікаў да нейкай канкрэтнай місіі: кагосьці да сямейнага жыцця, кагосьці да святарства, а кагосьці да законнага жыцця.

2. Паводле навучання Другога Ватыканскага Сабору, Касцёл — гэта Народ Божы: духоўныя, кансэкраваныя асобы і свецкія вернікі. Гэтае азначэнне Касцёла, разам з многімі іншымі, з’яўляецца зваротам да крыніцы нашай веры, да Святога Пісання і Традыцыі. У самым пачатку хрысціянства Касцёл успрымаўся як адкуплены Народ Божы, якім з’яўляюцца усе людзі. Гэтая ідэя Касцёла была пацверджана і Другім Ватыканскім Саборам, як найбольш адпаведная для апісання складанай боска-духоўнай рэчаіснасці, якой з’яўляецца Касцёл.

3. Сёння на заканчэнне сімпозіума «Ксёндз Ян Боска — учора, сёння і заўтра», прысвечанага 150-годдзю заснавання Таварыства святога Францішка Сальскага і 70-годдзю праслаўлення св. Яна Боска, хацелася б паразважаць аб значэнні і неабходнасці служэння манаскіх супольнасцяў у лакальным Касцёле.

Кансэкраваныя асобы або члены розных манаскіх супольнасцяў, з’яўляючыся членамі Касцёла, моцаю сваёй кансэкрацыі атрымліваюць спецыяльную місію ў ім. Езус Хрыстус у сваім Евангеллі прадстаўляе евангельскія парады чысціні, паслухмянасці і беднасці.

Пакліканне да кансэкраванага жыцця, як і пакліканне да святарства — гэта вялікі дар Божы. Бог кліча яшчэ ва ўлонні маці. Нашым заданнем з’яўляецца пачуць голас Пана, які кліча, і адказаць Яму: Вось я, Пане, той, які хоча Табе служыць. Жадаю несці служэнне як дыяцэзіяльны святар або ў манаскай супольнасці.

У сучасным свеце відавочны недахоп святароў і пакліканняў да святарскага і кансэкраванага жыцця. Сучаснаму маладому чалавеку ў гомане свету, які вабіць і абяцае лёгкае шчасце, нялёгка пачуць голас Пана, які кліча, і згадзіцца з Яго воляй. Таму неабходны вялікія намаганні ў выхаванні чалавека, а таксама малітва, якая можа дасягнуць нябёсаў і выпрасіць новых работнікаў на жніво Пана. Аб гэтым мы ўсе павінны памятаць заўсёды, а асабліва ў Год святара.

Трэба маліцца аб пакліканнях да святарства і законнага жыцця, якое заўсёды займала і займае асаблівае месца ў жыцці як паўсюднага, так і лакальнага Касцёла.

4. Мы добра ведаем, як шмат зрабіў для Касцёла св. Францішак Асізскі, якога паклікаў Хрыстус, каб той адбудаваў Касцёл. Духоўна зруйнаваны Касцёл, дзякуючы яго служэнню, атрымаў другую маладосць — стаў Касцёлам, які не толькі навучае, але перш за ўсё служыць.

Новы дух у жыццё Касцёла, у якім пад уплывам рэфармацыі зацямнілася вера, а любоў і руплівасць замяніліся ў абыякавасць, унёс заснавальнік езуітаў св. Ігнацы Лаёла.

Святая Тэрэза Авільская ўвайшла ў гісторыю Каталіцкага Касцёла як рэфарматар кармэлітанскай законнай супольнасці і кармэлітанскай духоўнасці. Гэта святая — першая жанчына-тэолаг за парадай да якой звярталіся многія знакамітыя асобы.

Святы Ян Боска — рэфаматар у галіне выхавання моладзі. Яго ідэі жывуць і сёння і могуць стаць грунтоўнай дапамогай у выхаванні сучаснай моладзі, якая страціла надзею.

5. Падобна многім кансэкраваным асобам, якія ўнеслі вялікі ўклад у жыццё Касцёла, унеслі і ўносяць яго цэлыя манаскія супольнасці. Гэта відавочна і ў нашым геапалітычным регіёне. У Беларусі ёсць шмат гарадоў, у якіх амаль усе касцёлы, якія там ёсць або некалі былі, належалі пэўным манаскім супольнасцям. І толькі адзін або два былі парафіяльнымі.

Пачатак гісторыі Каталіцкага Касцёла ў Маскве звязаны з францішканамі і езуітамі. У Кіеве — з дамініканамі. У Сярэдняй Азіі — з францішканамі. У Аўстраліі і Акеаніі — з езуітамі. У Амерыцы — з францішканамі і езуітамі. У Кітаі — з езуітамі. Гэты спіс можна яшчэ доўга працягваць, бо сапраўды ў многіх месцах пачатак рэлігійнага жыцця звязаны менавіта са з’яўленнем там манаскіх супольнасцяў.

У некаторых краінах, напрыклад, у Аўстрыі існуе даўні звычай, што адна манаская супольнасць ці кляштар абслугоўвае некалькі парафій.

Калі браць пад увагу сучасную гісторыю адраджэння Каталіцкага Касцёла ў Беларусі, Украіне, Расіі і іншых краінах былога Савецкага Саюза, то ў гэтым працэсе нельга пераацаніць ролю манаскіх супольнасцяў, як мужчынскіх, так і жаночых. Пасля сацыяльна-палітычных зменаў 90-х гг. мінулага стагоддзя ўзнікла вялікая патрэба ў святарах, якія маглі б служыць у некалі зачыненых касцёлах і ў новых парафіях. Таму біскупы звярнуліся не толькі да дыяцэзій, але і да манаскіх супольнасцяў. І яны не адмовілі. Больш таго, манаскія супольнасці абслугоўвалі адразу па некалькі парафій, бо кожная манаская супольнасць складаецца з некалькіх асобаў.

Вялікую працу здзяйсняюць законныя сёстры. Практыка адраджэння веры пасля многіх дзесяцігоддзяў пераследу веры паказвае, што там, дзе ёсць працуюць законныя сёстры, гэты працэс ідзе больш дынамічна.

Кансэкраваныя асобы паводле харызмаў сваіх заснавальнікаў актыўна  ўключаюцца ў пастырскую дзейнасць у многіх кірунках, што спрыяе больш гарманічнаму развіццю Касцёла, а таксама дазваляе ахапіць сваёй дзейнасцю большую колькасць людзей.

Асаблівай увагі заслугоўвае дабрачынная дзейнасць манаскіх супольнасцяў, якая мае вялікае значэнне і ў справе евангелізацыі. Нездарма Святы Айцец Бэнэдыкт XVI у сваёй першай энцыкліцы «Бог ёсць любоў» падкрэслівае, што дабрачыннасць належыць да прыроды Касцёла.

5. Дарагія браты і сёстры!
Незвычайную прыгажосць мае поле, на якім растуць кветкі. Напрыклад, у Галандыі ёсць палі, цалкам засеяныя цюльпанамі. Але яшчэ прыгажэй выглядае поле, на якім растуць розныя кветкі.
Падобна і ў Касцёле. Розныя манаскія супольнасці разам з дыяцэзыяльным духавенствам утвараюць прыгожае поле — Касцёл.

У 1994 г. у Ватыкане адбыўся Сінод Біскупаў, прысвечаны кансэкраванаму жыццю ў Касцёле. Падчас Сіноду была выказана вельмі важная думка: як няма Касцёла без кансэкраванага жыцця, так і кансэкраванага жыцця няма па-за Касцёлам. Мы ўсе супольна з’яўляемся Касцёлам.

Няхай жа праз заступніцтва Марыі, успамін Ахвяравання якой мы адзначаем сёння, і св. Яна Боска, 70-годдзе кананізацыі якога адзначаецца ў гэтым годзе, Касцёл — гэтае прыгожае поле — яшчэ буйней квітнее і развіваецца на славу Божую і дзеля збаўлення чалавека. Амэн.