У мёрскім касцёле пасля працяглага перапынку — больш 10 год — зноў загучаў арган. Рамонтам музычнага літургічнага інструмента займаўся майстар з Вільні — спецыяліст па рамонце і рэстаўрацыі касцёльных і канцэртных арганаў Бернард Тэрмэн.

Ужо на наступны дзень, у нядзелю, святыя Імшы суправаджаліся арганным гучаннем. Апоўдні на ім сыграў канцэртную праграму піяніст, арганіст, літоўскі кампазітар Аляксандр Ісакаў, які выканаў творы такіх знакамітасцяў, як Рэгер, Бах, Янчанка, Агдэн. Добрая акустыка дазваляла мелодыям гучаць выразна і даносіць настрой да вернікаў, якія шчодра аддзячвалі апладысментамі. Дарэчы, Аляксандр Ісакаў выступіў з канцэртам 11 снежня ў Віцебскай філармоніі, на які быў запрошаны і мёрскі парафіяльны хор «Fiat».

Ля аргана мёрскай святыні — спецыяліст па рамонце Бернард Тэрмэн, грае на інструменце Аляксандр Ісакаў

Адкруціць стужку падзей

Дакладная гісторыя з’яўлення аргана ў мёрскім касцёле невядома і дакументальна не занатавана. Мясцовы гісторык і краязнаўца Вітольд Ермалёнак распавёў, што ў 1915 годзе ўладальнік маёнтка Каменполле Святаполк Мірскі выдаткаваў на арган у святыню грошы — 10 тысяч рублёў срэбрам. Таму можна меркаваць, што арган сёлета ці, магчыма, на наступны год адзначыць стогадовы юбілей. Драўляны корпус інструмента быў выраблены ў 1906-1907 гадах, калі ўзводзілася святыня.

Ігнацый Баговіч

За векавую гісторыю касцёла вядомыя прозвішчы нешматлікіх арганістаў. У 1940-я гг. гэта быў Ігнацый Баговіч, а яго сваячка Альдона Рачыцкая ў паважаным узросце і зараз спявае на ранішняй польскай службе. З 1956 па 2000 гады на аргане іграў Казімір Грабоўскі, родны брат ксяндза Яна Грабоўскага, які працаваў у Мёрах.

На аргане граў амаль паўстагоддзя

Жыццё арганіста Казіміра Грабоўскага не было лёгкім. Нарадзіўся ён у шматдзетнай сям'і ў Лідзе, што на Гродзеншчыне, тады гэта тэрыторыя ўваходзіла ў склад Польшчы. Вучыўся ў агульнаадукацыйнай і музычнай школах. Хлопчыкам рос здольным, музычную навуку засвойваў добра і хутка. Акрамя фартэпіяна, навучыўся граць на трубе, скрыпцы і мандаліне. Вельмі любіў футбол. Далей былі неспакойныя падзеі Другой сусветнай вайны. Ваяваў у Арміі Краёвай, трапіў у савецкі лагер на Калыму, дзе штодня паміралі ад голаду людзі. Пра жахі таго часу Казімір Грабоўскі ўзгадваў пры жыцці сваім дзецям, распавядаў, як цудам уратаваўся ад кулі: «Быў так знясілены, што, цягнучы ваганетку, упаў. Такіх слабых з вышкі расстрэльвалі, але адзін салдат дапамог узняцца, даў палову бохана хлеба са словамі: “ты яшчэ малады, вытрымаеш, жыві…”

Казімір Грабоўскі

Пра падзеі 1950-х гг. з аповедаў бацькоў ведае дачка Казіміра Грабоўскага Галіна: "Мёрскі касцёл выкарыстоўваўся савецкімі ўладамі пад зернясховішча. Вернікі сталі клапаціцца аб вяртанні святыні для малітвы. Мёрская моладзь сабрала подпісы, і мая маці Ядвіга накіравалася ў абласны цэнтр з прашэннем даць парафіі святара. Просьба была разгледжана і ў хуткім часе на душпастырскую працу быў накіраваны Ян Грабоўскі, які раней быў зняволены ў лагеры, але ў 1956 г. вызвалены. Ксёндз Ян і запрасіў у Мёры арганістам свайго роднага брата Казіміра. Так склаўся лёс, што гэты чалавек і стаў для маёй маці добрым мужам, пра якога яна ў той час прасіла Бога. Аднак у тую пару рэлігія перажывала цяжкі перыяд. Дзяцей забаранялася вадзіць у касцёл і штраф за непаслушэнства быў 50 рублёў. Але людзі  не пакідалі сваёй вернасці Богу — захоўвалі веру, маліліся, спявалі ў хоры. Дарэчы, на рэпетыцыі збіраліся нават часцей, чым два разы на тыдзень. Шмат спявала не толькі жанчын, але і мужчын. Па календары харысты разам адзначалі і рэлігійныя святы».

Ішоў час. Ганенні мінулі, захавалася і вера. Людзі, якія заставаліся адданымі Богу, перадалі свае пачуцці да яго наступным пакаленням. Выкладчыца школы мастацтваў Галіна Казіміраўна, у дзявоцтве Грабоўская, а цяпер Шокель, як кажуць, «вырасла» ў святыні, куды з маленства яе вадзіў тата. Яна зараз спявае і часта саліруе ў парафіяльным хоры «Fiat». Яе бацькі Казіміра Грабоўскага не стала ў 2000 годзе. На службах у мёрскім касцёле ён іграў на аргане да апошняга. Перад адыходам вельмі радаваўся, што змена будзе, якраз тады прыехала працаваць арганісткай Анджэла Кіпрушава.

Учора і сёння

Казімір Грабоўскі ўпрыгожваў спевамі набажэнствы па-польску. Варта згадаць і той факт, што пры ксяндзу Уладзіславу Пятрайцісу служба была перакладзена на беларускую мову, з 1987 па 1990 гады на беларускамоўную Імшу была запрошана арганістка Марыя Скуратовіч з Мінска. Яна перакладала на родную мову і некаторыя польскія песні, для развучвання іх з мясцовай моладдзю. Пасля па некалькі год ігралі падчас Імшаў на беларускай мове сёстры Ганна, Юлія і Вераніка Александровічы. Зараз яны жывуць і працуюць у Мінску, а іх бацькі Алена Іванаўна і Франц Ігнатавіч па-ранейшаму спяваюць у хоры на ранішняй польскамоўнай Імшы.

Анджэла Кіпрушава арганісткай у касцёле працуе ўжо амаль пятнаццаць год. Яна — ініцыятар стварэння парафіяльнага хору «Fiat», які за сваю невялікую гісторыю спяваў на Імшах у касцёлах Польшчы, Германіі, Аўстрыі, Францыі і іншых краінах блізкага замежжа. З благаслаўлення вышэйшых касцёльных уладаў і пробашча парафіі ксяндза Крыштафа Мянкіны выдадзены на літургічныя гады «Псальмы» з нотамі на кожную нядзелю, святы і ўрачыстасці, некалькі зборнікаў літургічных спеўнікаў на польскай і беларускай мовах, а таксама асобна — для дзяцей і моладзі.