Тэма аборту ў наш час становіцца ўсё больш актуальнай і, калі можна так сказаць, усё больш балючай. Гучаць галасы як «за», так і «супраць» гэтага акту, дэбаты становяцца ўсё больш вострымі.

Папярэдняя гутарка была прысвечана складанасцям, з якімі сутыкаюцца сужонкі, што пакутуюць ад няплоднасці. Мы разважалі аб тым, якія існуюць слушныя і няслушныя шляхі выхаду з гэтага цяжкага становішча.

Не паспелі адгрымець навальніцы першага года сямейнага жыцця, як на гарызонце з’яўляецца новы складаны перыяд: за плячыма маладых сужонкаў засталіся першыя тры гады сужэнства. Гэты крызіс звязаны, аднак, не столькі з колькасцю пражытых разам гадоў, колькі з адной вельмі важнай падзеяй — з’яўленнем у сям’і першага дзіцятка. Таму часам можна сустрэць і такую назву: «Крызіс першага дзіцяці».

Гэтай размовай я хацела б пачаць гутарку аб крызісах сямейнага жыцця. Напэўна, вы, шаноўныя чытачы, ужо нешта чулі аб гэтай з’яве: напрыклад, што крызісаў на працягу шлюбу некалькі, што здараюцца яны прыкладна ў адны і тыя ж перыяды ў розных сем’ях, а таксама тое, што крызіс — гэта той час, калі сям’ю спасцігаюць нейкія клопаты, турботы, а таму, на жаль, павялічваецца рызыка сямейных спрэчак, скандалаў, непаразумення і нават разводаў.

Пасля саміх сужонкаў цешча з’яўляецца, здаецца, самым папулярным персанажам анекдотаў і гісторый аб сямейным жыцці. Трэба прызнаць, што з яе з’яўленнем такія гісторыі сталі набываць характар «чорнага гумару»: цешча, як можа, атручвае жыццё сужонкам, падкідваючы ім у суп бітае шкло, адмываючы ад каструлек тэфлонавае покрыва ці прынамсі загадваючы пахаваць сябе ў Крамлёўскім муры.

Сёння мы працягнем размову аб асаблівасцях сужэнскага жыцця і абмяркуем такія з’явы, як сумеснае пражыванне і грамадзянскі шлюб.

Гэтым артыкулам я б хацела распачаць разважанні аб сужэнскім жыцці. Тэма, зразумела, неабсяжная, і для кожнай канкрэтнай сям’і ў ёй знойдуцца больш ці менш актуальныя пытанні, аднак хацелася б у гэтым цыкле «І будуць двое адно» распавесці аб найбольш распаўсюджаных «падводных камянях» і «струменях» сямейнага жыцця.

Не так даўно мы разважалі аб асаблівасцях адносінаў паміж калегамі на працы. Ужо пасля выхаду гэтага матэрыялу мне на вочы трапілі назвы дзвюх з’яваў, якія сустракаюцца ў гэтых адносінах і зараз становяцца прадметам даследавання ў псіхалогіі адносінаў, сацыялогіі і г.д.

Кожны чалавек у сваім жыцці павінен прымаць шмат больш ці менш важных і адказных рашэнняў: паехаць на працу аўтобусам ці прайсці пешшу? куды пайсці вучыцца? як запланаваць адпачынак? завесці хатнюю жывёлу ці не, і калі завесці, то якую? у якую школу аддаць дзіця? выйсці замуж за Ваню ці Пецю?..

Сучасную эпоху часам называюць эпохай стрэсу і неспакою. Сапраўды, звесткі аб выбухах, стыхійных бедствах, эканамічных праблемах, новых хваробах і пагрозах эпідэмій паўтараюцца амаль кожны дзень і каго заўгодна могуць абрынуць у стан суму і страху. Страх, неспакой становяцца аднымі з асноўных эмоцый нашага часу.

Напэўна, кожнага з нас турбуюць розныя праблемы, як знешняга, так i ўнутранага характару. Ёсць праблемы, якiя маюць лакальны характар i датычацца меншай групы людзей, напрыклад, сямейныя, а ёсць праблемы больш шырокага радыусу дзеяння, што могуць закранаць ужо ўсю грамадскасць.

Аднойчы я знайшла ў Інтэрнэце міні-тэст «Да якога кінажанру падобная ваша сітуацыя на працы?». Варыянты адказаў: на фільм жахаў, баявік, меладраму, вытворчую драму — яскрава далі зразумець, што пытанне адносінаў паміж калегамі часта не выклікае ніякага аптымізму.

Аллелюя! Хрыстус уваскрос! У гэты радасны перыяд, калі разам святкуем Уваскрасенне нашага Збаўцы, мы праслаўляем Ягоную перамогу над смерцю фізічнай і грахом, які з’яўляецца прычынай смерці духоўнай, вечнай. Мы радуемся і напаўняемся надзеяй, што, памёршы тут, на зямлі, зможам увайсці ў Божае Валадарства, на месца, якое Ён сам нам падрыхтаваў, і раздзяліць з Езусам Ягоную хвалу.

Што б гэта азначала, што ваш сын ці дачка-падлетак раптоўна фарбуе валасы ў чорны колер і за скошанай грыўкай хавае адно вока? Ці раптам у іх з’яўляюцца шакіруючыя іракезы, ці адзенне, у якім металу больш, чым тканіны?

Усынаўленне… Гэты крок так ці інакш трапляе ў поле бачання тых сужэнстваў, якіх па розных прычынах кранула няшчасце няплоднасці. Нехта адразу адмаўляецца ад яго: як гэта — узяць чужое дзіця і выхоўваць яго як сваё ўласнае? А калі нешта пойдзе не так, пачнуцца складанасці?.. Нехта, наадварот, не падыходзіць да гэтай справы дастаткова сур’ёзна, не ўлічваючы ўсіх «падводных камянёў».

Шмат пытанняў па выхаванні дзяцей звязаны з адносінамі паміж братамі і сёстрамі ў сем’ях, дзе двое ці больш дзяцей. У сённяшняй размове мы разгледзім тыя сітуацыі, якія сустракаюцца найчасцей і болей за ўсё непакояць бацькоў.

І вось застаюцца ў мінулым усе хваляванні падлеткавага перыяду… Дзіця заканчвае школу, а потым і ВНУ — і пачынаецца самастойнае жыццё…

У папярэдняй размове мы адзначылі, што, хаця палавое сталенне не з’яўляецца адзінай праявай наступлення падлеткавага ўзросту, яно, безумоўна, адна з самых яўных яго прыкметаў і ў той жа час — адзін з самых далікатных бакоў развіцця чалавека ў гэты перыяд.

Падлеткавы ўзрост — тэма асобных разважанняў сярод псіхолагаў і псіхатэрапеўтаў. Даследчыкі гэтага этапу сталення дзіцяці амаль аднагалосна апісваюць яго ў «каляваеннай» тэрміналогіі: «выбухованебяспечны ўзрост», «узрост бунту», «траўматычны ўзрост», «ранімы ўзрост» і г.д.

Напэўна, разважаючы аб развіцці сучаснага дзіцяці ў школьным узросце, нельга абысці і такую складаную тэму, як камп’ютарныя гульні. Віртуальная рэальнасць трывала ўвайшла ў нашае жыццё, і добра гэта ці дрэнна, але нават самыя маленькія дзеці так ці інакш ведаюць пра яе і ёю карыстаюцца.