З такім пытаннем да мяне звярнулася адна мая знаёмая. Сітуацыя падалася мне актуальнай не толькі для гэтай маладой сям’і, але і для многіх іншых. Сапраўды, калі для сям’і надыходзіць час, каб задумацца аб нараджэнні дзіцяці, часам можна назіраць дзве супрацьлеглыя сітуацыі. На жаль, вельмі часта сужонкі падыходзяць да гэтага кроку ў сваім жыцці недастаткова адказна, спадзеючыся, як кажуць, «на рускі авось». У выніку маладыя бацькі аказваюцца не дастаткова дарослымі і не ў стане задавольваць патрэбы свайго дзіцяці.

Нядаўна на катэхезе мой вучань Данііл задаў пытанне: «Сястра, бацька мяне пакараў за тое, што я дрэнна сябе паводзіў. Ён забараніў мне гуляць на камп’ютары цэлы тыдзень. Ён зграшыў супраць чацвёртай Божай запаведзі?»

Тэма аборту ў наш час становіцца ўсё больш актуальнай і, калі можна так сказаць, усё больш балючай. Гучаць галасы як «за», так і «супраць» гэтага акту, дэбаты становяцца ўсё больш вострымі.

Мала хто ведае, што апрача рознай душпастырскай працы ў Віцебскай дыяцэзіі здзяйсняецца таксама аздараўленне дзяцей за мяжой. Вось ужо больш за 20 гадоў аздараўленнем беларускіх дзяцей у Італіі займаецца святар Дон Арманда Нардзіні, які ўсё сваё жыццё прысвяціў Касцёлу і служэнню дзецям.

Святы Айцец Бэнэдыкт XVI выказаў свае спачуванні ў сувязі з крывавым інцыдэнтам у школе горада Ньютаўн у амерыканскім штаце Канэкцікут, дзе было забіта 26 чалавек, з якіх 20 — дзеці. У спачувальнай тэлеграме Пантыфік перадае шчыры смутак і малітоўную блізкасць ахвярам, іх сем’ям і ўсім пацярпелым.

«Таямніца невялікай сажалкі» — так называецца дзіцячая кніга рускай мастачкі Наталлі Царковай, якая працуе ў Ватыкане, пра Пантыфіка. «Усё, што ў ёй напісана, — гэта праўда», — так ахарактарызаваў кнігу арцыбіскуп Георг Генсвайн, асабісты сакратар Святога Айца Бэнэдыкта XVI.

Папярэдняя гутарка была прысвечана складанасцям, з якімі сутыкаюцца сужонкі, што пакутуюць ад няплоднасці. Мы разважалі аб тым, якія існуюць слушныя і няслушныя шляхі выхаду з гэтага цяжкага становішча.

Сёння на планеце — самы дзіцячы дзень у годзе. Адзначаць 20 лістапада Сусветны дзень дзіцяці больш за паўстагоддзя таму прапанавала ААН. У гэты ж дзень была прынята «Дэкларацыя правоў дзіцяці» (1959 г.) і «Канвенцыя правоў дзіцяці» (1859 г.).

Часцей за ўсё дыскусіі паміж праціўнікамі і прыхільнікамі абортаў прыходзяць да пытання: эмбрыён — гэта чалавек ці не? На адным з сайтаў «Pro choice» ёсць такі прыклад: жанчына, цяжарнасць якой была пажаданай, можа адчуваць любоў да эмбрыёна, успрымаць яго як асобнага і ўнікальнага чалавека, доўгачаканага члена яе сям’і.

У папярэдняй размове мы разважалі аб тым, як змяняецца жыццё сямейнай пары са з’яўленнем першага дзіцяці. Мы заўважылі, што гэтая падзея, хаця і радасная, становіцца сапраўдным выпрабаваннем для маладых бацькоў. У той жа час, аднак, можна сказаць, што нараджэнне дзяцей у шлюбе з’яўляецца падзеяй натуральнай: такую паслядоўнасць нам дыктуе жыццё.

Не паспелі адгрымець навальніцы першага года сямейнага жыцця, як на гарызонце з’яўляецца новы складаны перыяд: за плячыма маладых сужонкаў засталіся першыя тры гады сужэнства. Гэты крызіс звязаны, аднак, не столькі з колькасцю пражытых разам гадоў, колькі з адной вельмі важнай падзеяй — з’яўленнем у сям’і першага дзіцятка. Таму часам можна сустрэць і такую назву: «Крызіс першага дзіцяці».

У мінулы раз у рубрыцы «Лікбез ад Catholic.by» мы закранулі тэму паводзінаў дзяцей у касцёле, іх дзіцячай малітвы. Вялікая колькасць водгукаў з боку чытачоў на гэты артыкул дала зразумець, што дадзеная праблематыка вельмі блізкая многім вернікам і адкрывае іншыя пытанні ў сферы духоўнага выхавання.

«Дазвольце дзецям прыходзіць да мяне» — гэтыя словы Хрыста ўзгадваю заўсёды, калі дзеці на Імшы пачынаюць весці сябе крыху гучней, чым хацелася б. Але ж няправільна думаць, што дзеці, якія прыходзілі да Хрыста, былі маўклівымі і ціхімі — гэта ўвогуле нехарактэрна для большасці дзяцей.

«Ён сказаў ім у адказ: „Хто маці Мая..?“». Пытанне, разважанне ці запрашэнне, а можа — перасцярога? Здаецца, усе вакол ведалі, ніхто не задаваўся пытаннем, хто маці Езуса. Тады Ён спытаўся сам, толькі не ў сябе, а ў нас...

Што б гэта азначала, што ваш сын ці дачка-падлетак раптоўна фарбуе валасы ў чорны колер і за скошанай грыўкай хавае адно вока? Ці раптам у іх з’яўляюцца шакіруючыя іракезы, ці адзенне, у якім металу больш, чым тканіны?

Усынаўленне… Гэты крок так ці інакш трапляе ў поле бачання тых сужэнстваў, якіх па розных прычынах кранула няшчасце няплоднасці. Нехта адразу адмаўляецца ад яго: як гэта — узяць чужое дзіця і выхоўваць яго як сваё ўласнае? А калі нешта пойдзе не так, пачнуцца складанасці?.. Нехта, наадварот, не падыходзіць да гэтай справы дастаткова сур’ёзна, не ўлічваючы ўсіх «падводных камянёў».

Шмат пытанняў па выхаванні дзяцей звязаны з адносінамі паміж братамі і сёстрамі ў сем’ях, дзе двое ці больш дзяцей. У сённяшняй размове мы разгледзім тыя сітуацыі, якія сустракаюцца найчасцей і болей за ўсё непакояць бацькоў.

І вось застаюцца ў мінулым усе хваляванні падлеткавага перыяду… Дзіця заканчвае школу, а потым і ВНУ — і пачынаецца самастойнае жыццё…

У папярэдняй размове мы адзначылі, што, хаця палавое сталенне не з’яўляецца адзінай праявай наступлення падлеткавага ўзросту, яно, безумоўна, адна з самых яўных яго прыкметаў і ў той жа час — адзін з самых далікатных бакоў развіцця чалавека ў гэты перыяд.