Гамілія Мітрапаліта Кандрусевіча падчас святой Імшы на завяршэнне II Усебеларускай малітоўнай сустрэчы моладзі ў Івянцы

7 жніўня 2011 г. Быць людзьмі моцнай веры Дарагая моладзь, глыбокапаважаныя браты і сёстры! 1. Сённяшняе Евангелле распавядае пра буру, у якую трапілі Апосталы на моры. Яны моцна перапужаны і баяцца. Напэўна, кожны з нас адчуваў бы сябе так, калі б трапіў у падобную сітуацыю. У пэўны момант яны, аднак, бачаць Хрыстуса, які ідзе да іх па вадзе. Спужаліся яшчэ больш, бо хто ж можа хадзіць па вадзе? Езус, ведаючы іх думкі, кажа ім: «Не бойцеся, гэта Я». На гэтыя словы свайго настаўніка Пётр гаворыць: «Калі гэта Ты, Пане, то скажы, каб я прыйшоў да Цябе». Пётр паступае вельмі смела, але ў гэты момант ён давярае Езусу. І Езус кажа яму: «Ідзі». Пётр ніколі б не адважыўся выйсці з чаўна на сярэдзіне возера. Ён вельмі добра ведаў чым гэта ўсё можа скончыцца, ведаў, што такі крок быў бы неразумным і пагражаў бы смерцю. Па вадзе нельга хадзіць. Гэта не згодна з законамі прыроды. І вось гэты дасведчаны рыбак па камандзе Езуса выходзіць з чаўна, ён не баіцца паставіць нагу на ваду, ведаючы, што пад ёй глыбіня, якая адкрываецца кожнаму, хто толькі ступіць на ваду, каб забраць яго. Аднак ён ідзе па вадзе і насуперак законам прыроды не тоне. 2. Не ўпэўнены, ці адважыўся б хтосьці з нас на такое, нават калі б сам Бог прапанаваў так паступіць. Якую ж веру трэба мець, каб выйсці з чаўна і паставіць нагу на ваду? Пётр меў вельмі моцную веру, выйшаў і пайшоў у напрамку Езуса. Аднак, ідучы да Яго, ён, бачачы вялікія хвалі, у пэўны момант спалохаўся, нечакана аслаб і пачаў тануць, просячы дапамогі. Езус не дазволіў, каб ён патануў, падаў яму руку, аднак з дакорам сказаў: «Чаму засумняваўся, малой веры»? 3. Напэўна, не аднаму з нас становіцца сорамна, калі чуем сённяшняе Евангелле. Калі Пётр, які сапраўды павінен быў мець вялікую веру, каб выйсці з чаўна і ісці па вадзе, заслужыў дакор Езуса, як чалавек малой веры, то што казаць пра нас? Што Хрыстус сказаў бы пра нашу веру, якая ломіцца не перад абліччам марской хвалі, але пад уплывам прачытанай кнігі, фільма, тэле- ці інтэрнэт-праграмы, спатканага чалавека, аднаго моцнага перажывання, нявялікага досведу і г. д. Як далёка нам да веры Пятра, і таму як часта нам трэба прасіць Бога: «Узмацні нашу веру!» 4. У сённяшнім Евангеллі відавочна патрэба вытрывання ў веры. Менавіта яно сведчыць аб сіле веры. Многія людзі ў імя веры могуць распачаць вялікія справы, аднак не ў сілах іх завяршыць. Дзесьці па дарозе яны губляюць веру, як Пётр, які з верай выйшаў у напрамку Хрыста, але потым згубіў веру і пачаў тануць. Той самы Пётр некалькі месяцаў пазней з верай пайшоў за Езусам у Гетсіманскі сад і на двор першасвятара, але калі яму стала пагражаць тое, што яго пазнаюць, ён страціў веру. Таксама і мы на нашым шляху да неба перад абліччам цяжкасцяў губляем веру, губляем той скарб, з якім выйшлі ў дарогу. Гэта доказ нашай малой і слабай веры. Вера — гэта вялікі скарб, і яна штодзённа павінна ўмацоўвацца, узрастаць і перамагаць цяжкасці. Калі яна не будзе ўзрастаць, то пачне змяншацца. Нездарма лацінская прыказка кажа: «Qui non prоgredit — regredit» («Хто не ўдасканальваецца, той губляе сваю кваліфікацыю». Чалавек, які не клапоціцца пра веру больш, чым пра свае матэрыяльныя справы, утопіцца ў жыцці, якое, як узбуранае мора, толькі і чакае, каго б прыняць у сваю глыбіню. 5. Сёлетняя, ужо II Усебеларуская малітоўная сустрэча моладзі, з’яўляецца заключным этапам падрыхтоўкі да XXVI Сусветнага дня моладзі, які адбудзецца 16–21 жніўня гг. у Мадрыдзе. Тэма гэтага форуму моладзі — вера. Святы Айцец Бэнэдыкт XVI заклікае моладзь паразважаць аб веры ў святле слоў св. апостала Паўла: «Укаранёныя і збудаваныя ў Хрысце, моцныя ў веры» (пар. Кал 2, 7). Гэтыя словы Апостала народаў нагадваюць пра тое, што хрысціяне павінны быць укаранёнымі ў Хрысце. Каб бура не паваліла дрэва, яно павінна мець моцныя карані. Таксама і мы, хрысціяне, каб супрацьстаяць амаральнай буры, павінны быць моцна ўкаранёныя ў нашым Збаўцы. Гэта нялёгкае заданне, асабліва ў сучасным свеце, які выхоўвае людзей без маральных прыцыпаў, што вельмі моцна ўплывае на выхаванне маладых хрысціян, якія ў выніку такіх працэсаў застаюцца без хрысціянскіх каранёў і становяцца індыферэнтнымі ў сваіх адносінах да веры. Ім ўсё роўна, як у маральным сэнсе жыве чалавек, абы толькі ён адчуваў сябе добра. Ім цяжка адрозніць праўду ад няпраўды і дабро ад зла. У Евангеллі паводле Яна Езус заклікае хрысціян быць злучанымі з Ім так, як галінкі злучаны з дрэвам. Калі галінка не злучана з дрэвам, то яна засохне і не дасць плёну. Менавіта таму Хрыстус кажа, што без Яго нічога не можам зрабіць. 6. Дзякуючы ласцы сакрамэнту хросту, мы былі ўключаны ў Хрыста, сталіся Хрыстовымі і святынямі Духа Святога. І такімі павінны быць. А як на самой справе? Быць Хрыстовым азначае заўсёды і паўсюды жыць Яго Евангеллем, што сучаснаму маладому чалавеку ў абставінах маральнага рэлятывізму і імкнення да абсалютнай свабоды ў сваіх паводзінах вельмі цяжка. Чалавек знаходзіцца як быццам на скрыжаванні дарог. Ведае, што ёсць дабро, і ў той жа час чыніць зло. Чыніць зло, бо яго вера слабая і не ўкаранёна ў Хрыста. Мы любім пайсці ў пілігрымку, паехаць на вялікі фэст, адведаць той ці іншы санктуарый і г. д. Але на самой справе наша вера вельмі часта толькі вонкавая, абрадавая, больш звязаная з традыцыямі і без адпаведнага ўнутранага і духоўнага жыцця. Таму перад абліччам цяжкасцяў яна слабее і многія нават адказваюцца ад яе. Паглядзім, колькі статыстычна ў нас ахрышчаных. Нямала. А колькі з іх прымае ўдзел у катэхізацыі? Колькі прыступае да першай споведзі і Камуніі? Колькі потым рэгулярна ў нядзелю і святы ходзіць да касцёла, спавядаецца і прымае Камунію? Чым далей мы ставім пытанні адносна рэлійнага жыцця, тым больш змяншаецца колькасць тых, хто ў ім рэгулярна ўдзельнічае. Гэта рэаліі нашага часу, што мы і называем словам «секулярызацыя». 7. Сучасны свет вабіць чалавека, асабліва маладога, сваімі пустымі абяцаннямі і прапановамі імгненнага дасягнення шчасця. Свет рэкламы настолькі апанаваў чалавека, што ён кідаецца на яе, як галодная рыба на прынаду, і не задумваецца аб выніках.    Табе цяжка, малады чалавек. Тут як тут знаходзіцца нехта, хто прапануе дапамогу. Пойдзем, дам табе наркотык, і ты забудзешся аб сваіх праблемах, табе будзе добра. Адзін, другі, трэці раз — і ўсё, чалавек становіца залежным і ўжо не можа жыць без наркотыкаў. Па статыстыцы кожны трэці вучань сярэдняй школы ў Беларусі знаходзіцца ў сферы ўплыву наркаманаў. Якія іх перспектывы і якая будучыня? Іншыя шукаюць выйсця ў нязгодным з Божым законам сексуальным жыцці. Расце колькасць маці-школьніц. Іх саміх яшчэ трэба выхоўваць, а яны ўжо маюць дзяцей. Якія перспектывы і для дзяўчыны, і для дзіцяці? Традыцыйная наша бяда — алкагалізм, памножаная на наркаманію і амаральнае жыццё, вядзе да СНІДу, чумы нашага часу. У Беларусі каля 35 тысяч чалавек, у большасці маладых, захварэлі на гэтую невылечную хваробу. Так што СНІД — гэта ўжо не афрыканская хвароба, але і беларуская. Многае робіцца ў нас і шмат робяць сусветныя арганізацыі, каб супрацьстаяць СНІДу. Аднак пры гэтым амаль нічога не гаворыцца пра адну і найважнейшую справу — а менавіта пра тое, што не трэба ніякага леку, дастаткова захоўваць шостую Божую запаведзь. У той жа час міжнародныя арганізацыі прапануюць іншае — супрацьзачаткавыя сродкі і бяспечны секс. Тут выразна праглядаецца эканамічная справа. Фармацэўтычныя фірмы будуць рэкламаваць такія сродкі, бо ім гэта выгадна. Тое, што маральна і фізічна гінуць людзі, іх не цікавіць. 8. У сувязі з гэтым паўстае пытанне: якая наша будучыня, калі нам усё больш і больш пагражае наркаманія, алкагалізм, амаральнае жыццё, СНІД і г. д. — усё тое, да чаго вядзе імкненне да абсалютнай свабоды ў справах маралі, якая на самой справе з’яўляецца свабодай ад Бога і Яго закону? Нашы продкі ўмелі выстаяць падчас ганенняў на веру. Яны выйгралі барацьбу з несвабодай. Ці выйграем мы барацьбу з абсалютнай свабодай?   У гэтых складаных абставінах чалавек павінен памятаць, што Божы закон дадзены для яго ж дабра і мы не маем права яго змяняць. Падобна таму, як спроба змянення законаў прыроды вядзе да катастрофы, таксама і змена маральнага закону вядзе да маральнай катастрофы, сведкамі чаго мы і з’яўляемся. Евангелле павінна змяняць нас, а не мы яго, бо гэта кніга жыцця. Касцёл — гэта не клуб па інтарэсах, і ён не можа змяняць Божы закон. Яго задачай з’яўляецца бараніць маральнае права і хрысціянскія каштоўнасці і вучыць людзей жыць паводле іх. Пасля буры вельмі многа дрэў застаюцца зламанымі і нават паваленымі з каранямі. Але дуб — амаль ніколі. Чаму? Бо ён мае глыбокія карані, якімі трымаецца ў зямлі. Таксама і мы павінны быць укаранёны ў Хрыста. Карані нашай веры павінны глыбока ўвайсці ў Езуса і Яго навучанне. Тады нам не будуць страшныя буры на жыццёвым акіяне сучаснага свету, бо наша вера будзе моцнай. 9. Ці можна пагадзіць маладосць з евангельскім радыкалізмам? Ці не супярэчаць яны адно аднаму? Ці, жывучы паводле духу Евангелля, малады чалавек знойдзе сябе сярод сваіх вельмі часта няверуючых і секулярызаваных аднагодкаў? Напэўна, гэта нялёгкая справа — быць сучасным і адначасова жыць духам Евангелля. Можна здацца незразумелым, адсталым, нямодным і нават быць высмеяным. Аднойчы пілігрымка маладых людзей наведала адзін кантэмпляцыйны кляштар. Яны нават сустрэліся з сёстрамі і паразмаўлялі з імі праз кляшторныя краткі. Сярод сясцёр былі і вельмі маладыя. Пілігрымы моўчкі вышлі  з кляштара і селі ў аўтобус у вялікай задуме. Але потым распачалося тое, чаго ў такіх выпадках трэба было чакаць. Некалькі юнакоў і дзяўчат пачалі размаўляць пра ўбачанае і нават выказваць спачуванне сёстрам, якія замкнуліся ў кляштары на ўсё жыццё. Былі нават такія словы: «такія прыгожыя і маладыя, як іх шкада, якія няшчасныя». Аднак сярод моладзі знайшоўся адзін, хто сказаў: «Не ўпэўнены, хто з нас больш няшчасны — мы ці яны. Мы часта не ведаем нават сэнсу свайго жыцця, а яны ведаюць, бо свядома яго выбралі і ідуць правераным шляхам, як указаў сам Бог». Гісторыя ведае шмат маладых людзей, якія жылі свецкім жыццём, як кожны іншы, вучыліся, працавалі, адпачывалі, былі людзьмі свайго часу, але свет і яго ідэі не апанавалі іх, яны заставаліся да канца вернымі свайму хрысціянскаму пакліканню, не страцілі хрысціянскай ідэнтычнасці і нават сталі святымі. Напрыклад, благаслаўлёны Джорджыо Фраскацці, які быў любімцам сваіх аднагодкаў, любіў горы, быў вясёлым, але пры ўсім гэтым будаваў сваё жыццё на падмурку Евангелля. Ён і падобныя яму ў цэнтры свайго жыцця ставілі Бога і веру ў Яго. Гэта давала ім сілы вытрываць. А ты, малады чалавек, каго і што ставіш у цэнтры свайго жыцця? Калі няма Бога, то ўсё дазволена. Як прырода не церпіць пустаты, так і ў духоўным жыцці яе не можа быць. Таму, калі няма Бога, Яго месца павінна заняць нешта іншае. Гэтым «нешта» найчасцей з’яўляецца нездаровае і нават злачыннае імкненне да багацця і пошук прыемнасцяў. На самой справе яны прадстаўляюць сабой толькі ілюзорнае шчасце, якое хутка лопаецца, як мыльная бурбалка, пакідаючы пасля сябе боль, роспач і пустату. 10. Аднойчы Мікеланджэла разам з сябрамі прагульваўся па парку ў Фларэнцыі. Раптам ён закрычаў: вось ён, вось! «Хто і дзе?» — спыталіся сябры. «Ну вось, анёл, ён тут, — сказаў славуты мастак, паказваючы на глыбу бясформеннага белага мармуру. — Вось ён, арханёл Міхал». У гэтай глыбе мармуру Мікеланджэла бачыў скульптуру арханёла Міхала. Ён узяўся за працу і долатам ператварыў гэты бясформенны мармур у вельмі прыгожую фігуру. Можа, і мы ў сваім жыцці з’яўляемся бясформеннай масай. Аднак Бог, як найлепшы мастак, хоча бачыць у нас тых, якія створаны паводле Яго падабенства. Можа, мы страцілі воблік дзіцяці Божага і больш не з’яўляемся святынямі Святога Духа? Можа, у нашых сэрцах валадарыць грэх і роспач? Трэба памятаць, што Божая міласэрнасць бязмежная. Дастаткова толькі кінуцца ў яе абдымкі. Трэба дазволіць Богу, каб Ён сваім долатам праз сакрамэнт пакаяння, любоў да бліжняга і справы міласэрнасці перамяніў нас, з бясформенных зрабіў абагаўлёнымі. А для гэтага нам трэба мець веру моцную і ўкаранёную ў Хрысце, веру, якой не будзе страшна ніякая бура і ніякі вецер на ўзбураным акіяне XXI стагоддзя. Падчас хросту святар спытаўся ў нас: «Чаго просіце ад Касцёла?» Нашы бацькі і хросныя адказалі: «Веры». — «А што дае вам вера?» — «Жыццё вечнае». Так, сапраўды, Хрыстус сказаў: «Хто паверыць, той будзе збаўлены». Дарагія браты і сёстры, дарагая моладзь! Услухаемся ў заклік Святога Айца Бэнэдыкта XVI і нанава адкрыем прыгажосць веры, каб не здрадзіць ёй і, ёю жывучы, быць сучаснымі і адначасова вернымі свайму хрысціянскаму пакліканю, якое з’яўляецца шляхам да шчасця на гэтай зямлі і ў вечнасці. Амэн.

Адноўлена 07.08.2011 11:58