|
Гамілія Мітрапаліта Кандрусевіча на рэзурэкцыю
|
|
24.04.2011 13:00 |
24 красавіка 2011 г., мінская архікатэдра
Хрыстус уваскрос! Сапраўды ўваскрос!
Дарагія браты і сёстры!
1. У гэты радасны пасхальны ранак, калі б’юць званы і па вуліцах нашых гарадоў ідуць эўхарыстычныя працэсіі, ад усяго сэрца віншую вас са збаўчым святам Пасхі Хрыстовай гэтымі словамі вельмі добра нам вядомага пасхальнага прывітання. У ім праўда сённяшняга свята, што Хрыстус уваскрос і не трэба шукаць жывога сярод памерлых.
Напэўна, многія з нас, асабліва хто вывучае гісторыю, памятаюць або чыталі пра Мікалая Іванавіча Бухарына, які ў 30-гады мінулага ХХ ст. быў адным з лідараў Камуністычнай партыі і галоўным рэдактарам газеты «Праўда». І вось у 1930 г. ён паехаў у Кіеў, каб там правесці лекцыю на атэістычную тэму. Ён выкарыстаў усе магчымыя аргументы, нават цяжкую артылерыю, калі так можна выказацца, каб у пух і прах разграміць хрысціянства. Яму здавалася, што людзі прынялі яго доказы аб абсурднасці веры ў Бога.
Пасля гэтага Бухарын, задаволены, звярнуўся да людзей: «Можа, вы маеце нейкае пытанне?» У поўнай цішыні адзін чалавек падняўся, узышоў на сцэну, позіркам злева направа абвёў прысутных у зале людзей і ўсклікнуў: «Хрыстус уваскрос!» Уся велізарная зала ў адно адказала: «Сапраўды ўваскрос!»
2. Галоўнае пасланне Вялікадня — гэта праўда аб уваскрасенні Хрыста. Мы ўсе, хто прыйшоў на пасхальную рэзурэкцыйную працэсію і на гэтую св. Імшу прыйшлі сюды з цвёрдай верай у тое, што Хрыстус быў укрыжаваны, пахаваны і ўваскрос.
Адкуль жа мы ведаем пра гэта?
Калі мы верым у розныя гістарычныя факты, якія адбыліся значна раней да Хрыста, як, напрыклад, існаванне і навучанне грэчаскага філосафа Сакрата, які жыў у V ст. да нашай эры, то чаму не можам верыць у Хрыста і Яго гісторыю? Ніхто з вялікіх гісторыкаў сёння не сумняецца ў аўтэнтычнасці Евангелля. А гэта не што іншае як гісторыя Хрыста і нашага збаўлення, гісторыя ўваскрасення. Хрысціянская традыцыя таксама нагадвае пра ўваскрасенне Хрыста з памерлых.
Наступным, вельмі важным, аргументам з’яўляецца тое, што заснаваная Хрыстом рэлігія — хрысціянства — вытрымала пробу часам, пробу розных пераследаў і выпрабаванняў. Так было ў першыя стагоддзі хрысціянства, так было і зусім нядаўна, у мінулым стагоддзі на нашых землях. Аднак гісторыя яшчэ раз паказала, што не хто іншы, як Хрыстус, з’яўляецца Валадаром сусвету. Выпаленая сонцам атэізму зямля ізноў ажывае, каб стаць аазісам духоўнага жыцця. Ізноў яе арашае дождж Божай ласкі, які спадае, дзякуючы паслузе Касцёла.
І, нарэшце, кожны з нас не аднойчы, напэўна, зведаў дзеянне ўваскрослага Хрыста ў сваім жыцці, калі здавалася, што ўсё страчана і няма надзеі, вера яе вяртала і чалавек станавіўся на ногі. Разбітыя сем’і ядналіся. П’яніцы станавіліся цвярозымі, наркаманы — вылечваліся, тыя, хто вёў амаральны стыль жыцця, вярталіся да здаровага і маральнага.
Такой надзеяй нават скрозь слёзы жывём і мы сёння, бо сёлетняя Пасха азмрочана выбухам у мінскім метро. Колькі людзей тады не даехала да сваіх дамоў! Колькіх не дачакаліся дзеці і бацькі! Колькі параненых! А яны маглі б быць сёння тут і разам з намі раздзяляць радасць свята Уваскрасення Хрыста.
Галоўнае пасланне Пасхі заключаецца ў адным слове з пяці літар: «ЖЫЦЦЁ».
3. У сваім духоўным жыцці мы часта знаходзімся як быццам у нейкай шчыльна замкнёнай скрыні, як быццам у «турэмнай вежы». Праўда Пасхі заклікае нас да таго, каб мы выйшлі з яе.
Хто можа абмежаваць нашу ўнутраную свабоду? Ніхто, акрамя нас саміх. Хоць на самой справе мы часта супраціўляемся гэтаму. Мы не выкарыстоўваем шансаў, якія дае нам Божы Провід, каб жыць паводле Яго права. Як праз сіта перасейваем жыццёвыя сітуацыі, каб толькі зрабіць кар’еру і нярэдка коштам адыходу ад маральных нормаў. Рэчы малазначныя лічым вельмі важнымі. Чым больш мы заклапочаны зямнымі і часовымі справамі, тым больш яны становяцца тормазам у нашым духоўным жыцці. Мы як быццам самі сабе ўстаўляем палкі ў колы. Такім чынам, чым больш мы занепакоены тым, як уладкаваць наша зямное жыццё паводле нашых запатрабаванняў і імкненняў, тым больш мы заключаем сябе ў духоўную вязніцу.
У той жа час мы ўсе пакліканы да свабоды ў Хрысце і павінны да яе імкнуцца. А да яе вядзе нас паўстанне з нашых грахоў і слабасцяў.
Якая розніца паміж разорай і ровам? Гэта глыбіня. Таксама ад глыбіні нашага духоўнага жыцця залежыць наша хрысціянства — сапраўднае ці павярхоўнае, хрысціянства жывое ці памерлае.
4. Пасха выводзіць нас з гэтай ізаляцыі і духоўнай цямніцы. Пасха — гэта час адкрыцца на магчымасці хрысціянства.
У лясным пажары заўсёды ёсць месца, дзе пажар не дойдзе. Гэта тое месца, дзе пажар ужо адбыўся. Кальварыя і пусты гроб Езуса — гэта тое месца, дзе Божы суд над грахом спаліў яго, гэта месца, дзе мы былі адкуплены і дзе мы атрымалі новую надзею на жыццё вечнае.
Дарагія браты і сёстры! Адкрыемся на гэтую праўду, каб з духоўнага рабства перайсці да свабоды дзяцей Божых. Амэн.
|
|
Гамілія Мітрапаліта Кандрусевіча падчас Імшы Вячэры Пана
|
|
21.04.2011 14:17 |
21 красавіка 2011 г., мінскі архікатэдральны касцёл
Эўхарыстыя — месца лячэння чалавека
Дарагія браты і сёстры!
1. Пасхальны Трыдуум, які мы распачынаем гэтай святой Імшой, знамянуе сабой Апошнюю Вячэру, збаўчую смерць Езуса і Яго Уваскрасенне. Гэтыя тры дні — Вялікі чацвер, Вялікая пятніца і Вялікая субота — з’яўляюцца вяршыняй літургічнай дзейнасці Касцёла.
Сёння, у Вялікі чацвер, мы ўспамінаем апошнюю сустрэчу Езуса з апосталамі перад Яго крыжовай смерцю і Уваскрасеннем. Яна была выключнай. З аднаго боку, яна ўпісвалася ў яўрэйскую традыцыю святкавання пасхальнай вячэры ў памяць аб цудоўным выйсці з егіпецкай няволі. З іншага ж — Апошняя Вячэра мае кардынальна іншы сэнс. Яна не замыкаецца на ўспамінах, але выходзіць наперад; не жыве гісторыяй, але вядзе ў будучыню. На наступны дзень Хрыстус будзе ўкрыжаваны за нашы грахі. Ён станецца ахвярным ягнём, каб праз сваю смерць і Уваскрасенне вызваліць чалавека з няволі граху і смерці.
2. Якой драматычнай павінна была быць гэтая сустрэча, калі Езус аб’явіў, што адзін з вучняў Яго выдасць і што Яго чакае блізкая смерць. Глыбокі сэнс гэтай смерці Езус упісвае ў знакі хлеба і віна, калі кажа: «Гэта Маё Цела, якое будзе выдадзена за вас. Гэта Мая Кроў, якая будзе праліта на адпушчэнне грахоў». Каб гэтую збаўчую смерць увекавечыць і ўчыніць прысутнай на алтарах свету да канца часу, Езус кажа апосталам: «Гэта чыніце на Маю памяць».
У гэтых словах і знаках мы бачым устанаўленне Эўхарыстыі — знаку прысутнасці Хрыста і Яго збаўчай Ахвяры пад відам хлеба і віна. Дзякуючы ёй Езус ідзе праз вякі да ўсіх народаў. Але каб гэта магло ажыццявіцца, Хрыстус кліча тых, якія праз тыя ж самыя словы і знакі ўчыняць, што той самы Езус з Вячэрніка і Галгофы будзе Езусам заўсёды з намі — учора, сёння і навекі.
3. Таму падчас гэтай святой Імшы сваімі думкамі мы пераносімся ў Вячэрнік, на тое святое месца, дзе Хрыстус устанавіў сакрамэнт Эўхарыстыі і сакрамэнт святарства. Гэтыя два сакрамэнты непарыўна звязаны паміж сабой. Касцёл навучае, што святарства нараджаецца з Эўхарыстыі, а Эўхарыстыя цэлебруецца святаром. Без Эўхарыстыі няма святарства і без святарства няма Эўхарыстыі.
Падобна таму, як гэтыя два сакрамэнты былі ўстаноўлены ў адзін час, таксама яны прысутнічаюць разам у жыцці і дзеянні Касцёла. Таму сёння вернікі з удзячнасцю скіроўваюць свой позірк на Вячэрнік, бо там стаўся першы цуд перамены хлеба і віна ў Цела і Кроў Хрыста. Чалавецтву быў дадзены духоўны хлеб з нябёсаў як хлеб жыцця вечнага.
У Вячэрніку таксама стаўся і другі цуд. Езус устанавіў апосталаў святарамі Новага Запавету, каб маглі дзейнічаць ад Яго імя. Простых людзей Ён якасна і анталагічна перамяніў у тых, якія сталі распарадчыкамі Ягонай ласкі. Езус добра ведаў, што пасля Яго Унебаўшэсця нехта павінен быў працягваць Ягоную справу, каб ласка збаўлення не засталася толькі дэпазітам, але магла дасягнуць чалавека. Гэты нехта — святар, падобны да іншых людзей і ў той жа час якасна іншы, анталагічна падобны да Хрыста.
4. Сённяшні дзень для святароў — гэта дзень, калі мы ўсведамляем, што падчас святарскіх пасвячэнняў атрымалі самы вялікі дар, які можа атрымаць чалавек: дар дзейнічаць ад імя Езуса. У той жа час мы ўсведамляем нашу адказнасць, бо Хрыстус дазволіў нам і нас абавязаў, каб мы былі Яго інструментамі ў выкананні Ягонай місіі збаўлення свету. Апякун святароў св. Ян Віянэй вучыць, што толькі дзякуючы святару справа збаўлення даходзіць да людзей.
Якое вялікае заданне і якая адказнасць! Нездарма вядомы польскі святар і публіцыст Ян Твардоўскі кажа: свайго святарства баюся, яго палохаюся, перад ім падаю і станаўлюся на калені.
5. Што азначае быць святаром? Паводле св. апостала Паўла, святар перадусім з’яўляецца распарадчыкам Божых таямніцаў. Дзякуючы сакрамэнтальнай паслузе святара, Хрыстус далей дзейнічае ў сваім Касцёле. Яго паслуга слова — гэта клопат, каб Езус мог быць пачутым і зразуметым у сучасным свеце. Сакрамэнтальная паслуга — гэта клопат, каб даць людзям Божую ласку, якая патрэбна для збаўлення. Паслуга служэння — гэта клопат пра аб’яднанне людзей у касцёльнай супольнасці. Святая Кацярына Сіенская кажа, што святар — гэта сасуд, з якога плыве Божая ласка. Дзякуючы святару Хрыстус прысутнічае сярод нас.
6. Каб лепей зразумець, якім чынам Езус прысутнічае сярод нас у літургіі, нам трэба акунуцца ў Божае слова, якое мы пачулі падчас гэтай святой Імшы.
Першае чытанне вядзе нас да пасхальнай вячэры, падчас якой яўрэі ўспаміналі цудоўнае выбаўленне з егіпецкай няволі. Гэта як быццам абяцанне нашага збаўлення ад смерці грахоўнай і пераходу ў жыццё ў Хрысце, а таксама правобраз Эўхарыстыі.
Другое чытанне распавядае пра ўстанаўленне Эўхарыстыі, якая паводле хрысціянскай традыцыі называецца ламаннем хлеба.
Евангелле нагадвае пра мыццё ног апосталам, чым Езус падкрэсліў значэнне любові, узаемнай дапамогі і пакорнага служэння іншым. Менавіта недахоп гэтага стаўся прычынай тэрарыстычнага акту ў мінскім метро 11 красавіка 2011 г.
7. Сённяшнія чытанні недвухсэнсоўна нагадваюць пра тое, што Хрыстус прысутны сярод людзей, калі яны слухаюць Божае слова, мыюць адзін аднаму ногі — гэта значыць здзяйсняюць учынкі міласэрнасці — і ломяцца хлебам, значыць удзельнічаюць у Эўхарыстыі. Гэтыя тры дзеянні характарызуюць сапраўдную хрысціянскую супольнасць. Таму мы павінны быць людзьмі, якія слухаюць Божае слова і апавядаюць яго іншым, служаць бліжнім і прымаюць удзел у Эўхарыстыі.
8. Падчас святой Імшы перад камуніяй святар праламляе кансэкраваную гостыю. Гэта момант, калі мы павінны прызнаць сваю слабасць. Будучы духоўна расколатымі нашымі грахамі, мы павінны даверыцца Хрысту, які прыходзіць да нас у ламанні хлеба ці Эўхарыстыі, каб аднавіць.
Гэтая Боская акцыя сярод нашых цяжкасцяў з’яўляецца галоўнай прычынай прысутнасці Езуса ў Эўхарыстыі. Хрыстус прысутны ў кавалку хлеба для таго, каб нас, зломленых злом, сцішаных баязлівасцю, паралізаваных няўпэўненасцю і спаленых грахом, духоўна ўмацаваць. Прысутны, бо мы Яго патрабуем. Прысутны, бо маем у Ім патрэбу і Ён можа нам дапамагчы.
9. Дзякуем Табе, Пане Езу, за хлеб Эўхарыстычны, хлеб, які ўзмацняе, хлеб, які гарантуе жыццё вечнае. Дзякуем Табе за сакрамэнт святарства, дзякуючы якому мы маем гэты хлеб. Адары наш Касцёл ласкай новых, добрых і святых пакліканняў да святарства. Дай нам ласку зразумець, што толькі ў Эўхарыстыі, аб’яднаныя гэтымі двума кавалкамі паламанага хлеба, мы зможам адчуваць сябе адноўленымі і ў бяспецы, каб быць шчаслівымі ў гэтым жыцці і дасягнуць вечнага. Амэн.
|
|
|
У Вялікую пятніцу, 22 красавіка 2011 г., папа Бэнэдыкт XVI адказаў на пытанні вернікаў у тэлепраграме «На свой вобраз» на італьянскім канале «Rai Uno». Многія з пытанняў датычылі разумення праўды ўваскрасення Хрыста, іншыя ж — трагедый, звязаных з прыроднымі катаклізмамі і ваеннымі канфліктамі.
У сераду 4 мая 2011 г. у 17.30 па італьянскім часе будзе наладжана сувязь з міжнароднай касмічнай станцыяй з нагоды апошняй місіі шатла «Індэвор». Да экіпажа звернецца Святы Айцец Бэнэдыкт XVI.
У Вялікдзень, па традыцыі, Святы Айцец Бэнэдыкт XVI прамовіў да прысутных на плошчы Святога Пятра традыцыйнае пасланне «Urbi et Оrbi». Пантыфік павіншаваў хрысціянаў свету на 65 мовах, у тым ліку і на беларускай.
«...Насілле мае свае карані ў хлусні і не можа абысціся без хлусні,
намагаючыся здабыць сабе прызнанне з боку сусветнай думкі пры дапамозе
абгрунтаванняў, нязгодных з іхняй натурай або нават унутрана
супярэчлівых...»
Пасхальная вігілія з’яўляецца цэнтрам Святога Пасхальнага Трыдуума. У ноч з суботы на нядзелю
паводле найстаражытнейшай традыцыі адбываецца чуванне (лац. вігілія) на
ўшанаванне Пана. Адзначэнне Пасхальнай вігіліі — гэта ўжо святкаванне
Вялікадня.
Увечары Вялікага чацвярга Святы Айцец Бэнэдыкт XVI па традыцыі ўзначаліў Імшу Вячэры Пана. Літургія адбылася ў базыліцы св. Яна на Латэране. 
«Хрысціяне павінны паказваць свету жывога Бога, сведчыць аб Ім і да Яго весці», — адзначыў Святы Айцец Бэнэдыкт XVI падчас св. Імшы Хрызмы ў ватыканскай базыліцы. 
Вялікі чацвер — гэта свята Эўхарыстыі. Перш за ўсё, свята тых, хто ў ёй удзельнічае, для каго яна займае важнае месца ў жыцці. Наша свята. На Пасхальных святах ляжыць цяжар цыклічнасці, з якім не кожны можа справіцца. Кожны год — паўтарэнне таго, што мы добра ведаем, шмат разоў перажылі і пазналі. Гэта настолькі ж складана, наколькі і небяспечна. Самыя жыццевызначальныя рэчы такім чынам можна ператварыць у банальнасць. Каб гэта ніколі не адбылося, трэба весці з сабой дыялог, задаваць сабе пытанні і адказваць на іх. Шчыра.
