Каталіцкі святар, эрытрэйскі эмігрант Мусі Зэраі — адзін з сёлетніх прэтэндэнтаў на Нобелеўскую прэмію міру. У спісах букмекераў яго прозвішча займае першы радок, нават апярэджваючы Папу Францішка. Чым жа вядомы гэты святар?

 

Апошнія сем месяцаў мабільнік святара Мусі Зэраі звоніць амаль што без перапынку. Большасць званкоў — з лодак у Міжземным моры, якія перавозяць на сваім борце тысячы нелегальных мігрантаў.

Калі лодка або баржа трапляюць у шторм і перапоўненае людзьмі судна перакульваецца, нумар Мусі Зэраі — іх апошняя надзея…

Святар звязваецца з італьянскімі ўладамі, каб арганізаваць выратавальную аперацыю. Паводле звестак італьянскай берагавой аховы, дзякуючы своечасовым званкам Зэраі было выратавана не менш як пяць тысяч афрыканскіх мігрантаў.

 

 

 

Да таго часу, пакуль гуманітарныя каналы не будуць наладжаны належным чынам і не будзе магчымасці хадайнічаць аб выдзяленні прытулку ў еўрапейскіх краінах — уладальнікі баржаў будуць працягваць зарабляць на нелегальнай транспарціроўцы мігрантаў у Еўропу», — дадае святар.

  

Мусі Зэраі родам з Эрытрэі. Гэта невялікая афрыканская краіна на мяжы Судана і Эфіопіі. 

Будучы святар рос у Эрытрэі ў перыяд яе барацьбы за незалежнасць. Сёння Зэраі з'яўляецца пробашчам у адной з парафій у Ватыкане, а таксама нясе пастырскае служэнне ў Швейцарыі для тысяч эрытрэйскіх католікаў, якія жывуць там.

«Палітыкі размаўляць, размаўляюць, размаўляць… Але зменаў у палітыцы, звязанай з мігрантамі, няма. І таму кожны год мы вымушаныя назіраць адно і тое ж, — даводзіць святар. — Праз некалькі месяцаў пасля карабельных катастроф, якія забіраюць сотні і тысячы жыццяў, пра іх ніхто ўжо не памятае… Немагчыма ўявіць, каб людзі прымалі гэта, нібыта як звычайна, быццам так і трэба. Але гэта не проста катастрофы…»

Зэраі нарадзіўся ў 1975 годзе ў Асмэры, сённяшняй сталіцы Эрытрэі. Яго бацька быў інжынерам. Калі хлопчыку было пяць, пры родах памерла яго маці. Праз два гады паліцыя арыштавала яго бацьку, які, збегшы з турмы, трапіў у Італію. Увесь гэты час Зэраі і яго семярых братоў і сясцёр гадавала бабуля, якая, паводле прызнання Зэраі, і дала яму першае сведчанне веры.

Бабуля была веруючай і брала дзяцей з сабой на Імшы. Будучы хлопчыкам, Зэраі шмат часу праводзіў у касцёле. Але не толькі на Імшы: ён гуляў тут у валейбол і футбол, спяваў у хоры. 

 

 

Па суботах манахі бралі яго з сабой у магазін, каб купіць прадукты. Рана страціўшы бацькоў, Зэраі бачыў, што святары, пакінуўшы ўсё ў адзін дзень, маглі мець сям’ю братоў, і гэта было чарговым адкрыццём для яго. 

Калі юнаку было 14, ён сказаў бабулі, што хоча стаць святаром. Бабуля звярнулася да біскупа, але сваю згоду павінен быў даць і бацька Мусі Зэраі — для гэтага Зэраі адмыслова быў выкліканы бацькам у Рым…

Рым быў зусім не падобны да роднага горада Зэраі. Тут ён мог пайсці куды заўгодна, не асцерагаючыся арышту. Але нетыповая знешнасць звяртала на сябе ўвагу: хлопцу даводзілася выслухоўваць і расісцкія выказванні ў свой адрас…

Падпрацоўваючы гандляром гародніны, юнак дапамагаў аднаму святару-англічаніну ў працы з мігрантамі. Як перакладчык. А ў хуткім часе ён навучыўся вельмі добра разбірацца ў пытаннях атрымання віду на жыхарства для мігрантаў, медыцынскіх карт, пенсій, падаткаў і інш. 

 

 

Пазней Мусі Зэраі вырашае ўступіць у Кангрэгацыю місіянераў св. Карла (скалабрыніяне) — манахаў, якія дапамагаюць мігрантам. 

«Я памятаю яго як чалавека з глыбокай чулліваасцю, выдатнай духоўнасцю і вялікай увагай да іншых — ён не быў абыякавым да чужых людзей», — згадвае Мусі Зэраі адзін са святароў у Рыме. 

Праца з бежанцамі прывяла пераканала Мусі Зэраі ў тым, што цяжкасці, з якімі сутыкаюцца мігранты, часцей за ўсё ўзнікаюць праз бюракратыю. Ён пачаў арганізоўваць вулічныя дэманстрацыі ў падтрымку правоў мігрантаў і лабіраваць пытанне дапамогі бежанцам у ЕС.

Лампедуза. Італьянскі вулканічны востраў у Міжземным мовы. Прыгожая фаўна, вапна, неўрадлівая глеба і тысячы нелегальных мігрантаў, якія спрабуюць пераправіцца праз Міжземнае мора. 

У красавіку 2015 года ў 70 мілях ад вострава адбылося крушэнне карабля, на якім знаходзілася ад 700 да 950 нелегальных мігрантаў. У катастрофе выжыла толькі 28 чалавек. 

Святара Мусі Зэраі самі мігранты часта называюць выратавальнікам, збаўцам.

«Я не Збаўца свету, — кажа святар. — Збаўца свету — Езус Хрыстус. Я проста чалавек, які спрабуе нешта зрабіць. І калі штосьці атрымліваецца, я цешуся, але стараюся ніколі не забывацца, кім я ёсць».

Падрыхтаваў Ілья Лапато