Унікальны збор Бібліі — канвалют, які ўтрымлівае 11 кніг, выдадзеных Францішкам Скарынам у Празе (1517–1519 гг.) — прэзентавалі 4 кастрычніка на выставе, якая адкрылася ў музеі кнігі Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі. Рарытэтны канвалют прыбыў у Беларусь з нямецкага горада Гёрліц, дзе быў знойдзены, і зараз захоўваецца ў Верхнялужыцкай навуковай бібліятэцы, вядомай сваімі гістарычнымі і архіўнымі матэрыяламі.

 

У Беларусі захоўваецца на сёння толькі адзін збор кніг Скарыны. Ён складаецца з 10 кніг Бібліі і быў набыты ў бібліятэцы Ленінграда ў 1925 годзе. Сёння гэты збор — адзін з каштоўнейшых у фондах Нацыянальнай бібліятэкі краіны. У прывезеным з Гёрліца канвалюце ўтрымліваюцца ўнікальныя кнігі Бібліі, якіх у Беларусі няма. Гаворка ідзе ў першую чаргу пра кнігу «Быццё» з агульным для ўсёй Бібліі гравіраваным тытульным аркушам, а таксама пра чатыры Кнігі Царстваў са знакамітым партрэтам першадрукара. Гэтыя кнігі, а таксама Пяцікніжжа Майсея і Кніга Ісуса Навіна, у Беларусі экспануюцца ўпершыню.

 

Паводле слоў дырэктара Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі Рамана Матульскага, Нацыянальная бібліятэка ўжо атрымала дазвол на сканіраванне рарытэтнага фаліянта, які, да слова, дайшоў да нашых часоў у выдатнай якасці.

 

«Вываз рарытэтнага канвалюта Скарыны за межы Германіі адбыўся ўпершыню, — канстатуе дырэктар Верхнялужыцкай навуковай бібліятэкі Маціяс Венцэль. — Гэта дэбют. Я не чакаў, але зацікаўленасць да прывезенай намі Бібліі ў Беларусі проста неверагодная. Я вельмі цешуся, што беларускія чытачы таксама змогуць атрымаць доступ да гэтага скарба».

 

Як зазначыў Маціяс Венцэль, наступны «выезд» Бібліі запланаваны на 2013 год. Канвалют будзе прадстаўлены ў Патсдаме, дзе па ініцыятыве Чэхіі, Польшчы і Германіі сваю працу распачне культурны праект пад назвай «Еўропа Ягелоніка».

 

На адкрыцці экспазіцыі сярод літаратараў, навукоўцаў, мастакоў, даследчыкаў беларускай культуры прысутнічалі таксама Надзвычайны і Паўнамоцны пасол Германіі ў Беларусі Вальфрам Маас, міністр культуры Беларусі Павел Латушка і Мітрапаліт Мінска-Магілёўскі арцыбіскуп Тадэвуш Кандрусевіч.

 

Выстава «Францішак Скарына: падарожжа на радзіму» будзе праходзіць у музеі кнігі Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі з 4 па 14 кастрычніка, пасля чаго канвалют прэзентуюць у Нясвіжы — горадзе, у якім справу Скарыны працягваў Сымон Будны.