Лета сталася ў Беларусі традыцыйнай парой, калі ў шлях выбіраюцца пілігрымы, накіроўваючыся да святых месцаў беларускай зямлі. Будслаў, Тракелі, Гудагай... Сюды штогод збіраюцца людзі, каб падзяліцца з Маці Божай найбольш важным у сваім жыцці: хтосьці хоча перапрасіць за нешта, хтосьці ідзе са словамі падзякі, хтосьці прадстаўляе Найсвяцейшай Панне свае просьбы. Пілігрымка мае вельмі глыбокі духоўны сэнс: з’яўляецца каштоўнай магчымасцю аднавіць ці яшчэ больш узмоцніць сувязь чалавека з Богам.

«Хто ж ён такі, святар? Ён — абаронца Праўды, ён узносіцца да анёлаў, праслаўляе з арханёламі, прыносіць на алтар ахвярныя дары, удзельнічае ў святарстве Хрыста, перамяняе тварэнне; ён аднаўляе ў тварэнні вобраз Божы, ізноў стварае яго для вышэйшага свету, і — самае важнае, — ён абагаўлёны і той, які абагаўляе»

На самым пачатку Святога Пісання мы бачым падрабязнае апісанне стварэння чалавека, яго задання ў свеце, ягоную вялікую годнасць і адказнасць за ўсё жывое. Бог стварыў чалавека на свой вобраз і падабенства, даў яму свабодную волю, розум і перадаў уладу над гэтым светам, каб ён рабіў гэтую зямлю сабе падданай.

«Пладзіцеся і размнажайцеся, напаўняйце зямлю і валодайце ёю» — гэта першыя словы, з якімі звярнуўся Бог да Адама і Евы (пар. Быц 1, 28). І ўжо потым, нашмат пазней, быў запавет з Абрагамам, выхад з Егіпта, дзесяць запаведзяў на Сінаі, абвяшчэнне Езусам Хрыстом Валадарства Божага. Спачатку ж Бог даў людзям простую, але фундаментальную запаведзь: «пладзіцеся і размнажайцеся». Без яе выканання ўсё астатняе будзе немагчыма. Нашыя продкі нават і ўявіць не маглі, што можна не выканаць гэты Божы наказ, бо гэта так натуральна — шлюб, дзеці, унукі, сям’я.

Сёння мы працягнем гаворку аб межах: аб тым, адкуль яны паходзяць, для чаго патрэбны і як уплываюць на наша жыццё. У папярэдняй размове мы казалі, што немаўля не адчувае сваіх межаў, нават фізічных. Яно не ведае, дзе пачынаецца і заканчваецца ягонае цела.

Разважаючы над таямніцай Бога Адзінага ў Трох Асобах, я раптам задумаўся над тым, колькі ўсё ж такі ў нас — хрысціянаў, тэолагаў, пастыраў — пыхі, самаўпэўненасці ў сваіх ведах пра Бога. Праўда, што мы, па-людску, пасля столькіх вякоў багапазнання ведаем вельмі многа. Праўда, што Бог адкрыў пра сябе вельмі многа. Усе гэтыя скарбы адкрываем у Пісанні, Традыцыі.

«Калі я атрымліваў пасаду дзяржаўнага канцлера, ты, кароль, прасіў, каб я спачатку слухаў Бога, а пасля — цябе. Сёння я гіну за тое, што спачатку паслухаў Бога, а пасля – цябе…»

Роля, якую адыгрываюць бацькі на працягу першых гадоў жыцця дзіцяці, вельмі значная. Найперш у духоўным плане, бо бацькі павінны сфарміраваць для дзіцяці вобраз Бога, а значыць навучыць яго быць не толькі добрым сынам ці дачкою, але і набыць вартасць Божага дзіцяці.

Можна весці доўгую палеміку і дэбаты адносна месца і ролі жанчыны ў сучасным грамадстве — гэта вельмі важна. Можна прымаць новыя законапраекты, якія абараняюць правы і інтарэсы жанчын, — гэта гуманна. Аднак хто можа знайсці адказ на самае галоўнае, істотнае пытанне: Што жанчыну робіць жанчынай? У чым заключаецца геній жанчыны? І як дапамагчы жанчыне раскрыць і рэалізаваць яе прадвызначэнне?

Яе называюць «ласкавая», «ласкі поўная». Якую ласку дае нам Марыя? Адназначна, Марыя заўсёды дае нам Езуса, дзе Сын — там і Маці. Самае цудоўнае ў жанчыне — мацярынства. Сам Бог акцэнтуе гэты факт. Марыя — Маці Божая. Таямніца ўцелаўлення Езуса Хрыста сведчыць аб вялікім даверы Бога да жанчыны.

Адносіны паміж бацькамі і дзецьмі — тэма, зразумела, не новая. Пра гэта напісаны сотні кніг і артыкулаў, якія прысвечаны ўсім дэталям і асаблівасцям гэтага ўзаемадзеяння. Аднак менавіта гэты бок адносінаў паміж людзьмі аказвае найбольшы ўплыў як на псіхалагічны стан чалавека, так і на ягоную духоўнасць: бацькі фармуюць у дзіцяці вобраз Бога, нават калі самі няверуючыя.

Крызіс, які апошнім часам закрануў беларускае грамадства, многія зводзяць толькі да эканамічных праблем. Гэта тое, што ў першую чаргу кідаецца ў вочы. Праблемы з набыццём валюты, рост цэнаў, ажыятаж вакол пакупкі розных тавараў яшчэ па старых цэнах. Няўпэўненасць у заўтрашнім дні і безабароннасць перад наступствамі крызісу яшчэ больш накручваюць страхі, недавер і агрэсію.

Лета… Пара доўгачаканых адпачынкаў, час адпачынку ад паўсядзённых клопатаў і жыцейскай руціны. Як Пан Бог адносіцца да адпачынку? Што Ён думае адносна нашых адпачынкаў? Паводле пятай Божай запаведзі кожны чалавек мае права на адпачынак. Праца і адпачынак — гэта два бакі адной рэальнасці, яны не супрацьстаяць і не супярэчаць адзін аднаму, але ўзаемна дапаўняюцца.

Езус Хрыстус, каб збавіць чалавека, стаў чалавекам. Такім чынам, Ён, як ніхто іншы, зведаў цяжар працы і нягоды чалавечага жыцця. У той жа час сваёю боскай прысутнасцю на зямлі і сваёю збаўчай ахвярай Езус асвяціў кожнае чалавечае жыццё. Калі сам Бог у Езусе Хрысце не пабаяўся прыняць людскую натуру і жыць як чалавек, значыць кожнае чалавечае жыццё — непарушнае і святое. Існуе шмат форм абароны і клопату аб жыцці. Адна з іх — усынаўленне.

У працяг разважання на тэму апладнення in vitro паглядзім, што ж прапануе Каталіцкі Касцёл у выпадку бясплоднасці сужэнскіх пар. Натуральным спосабам лячэння бясплоднасці і альтэрнатывай штучнаму апладненню in vitro з’яўляецца напратэхналогія.